Kooperatywa Spożywcza “Dobrze” to dynamicznie rozwijająca się inicjatywa spółdzielcza na mapie Warszawy. Jako pierwsza kooperatywa w Polsce w
2014 r. założyliśmy własny sklep spółdzielczy. Działamy, po to by:
- zwiększać dostęp mieszkańców Warszawy do zdrowej, świeżej i sezonowej żywności
- wspierać rozwój lokalnych, ekologicznych gospodarstw rolnych
- promować ekonomię współpracy i dobra wspólnego
- promować aktywizm oparty na zasadach demokracji bezpośredniej.
Naszym sztandarowym działaniem jest prowadzenie sklepów spółdzielczych ze zdrową żywnością, które tworzą praktyczną alternatywę wobec sieciówek, supermarketów i drogich sklepów ekologicznych. Od sierpnia 2014 roku prowadziliśmy w Warszawie sklep przy ul. Wilczej 29a, a od lipca 2016 roku także sklep przy Andersa 27. Przez kolejne lata lokalizacja na Andersa utrzymała się w tym samym miejscu, natomiast sklep z Wilczej przewędrował najpierw na ul. Niepodległości, aby ostatecznie wylądować na ul. Polnej 18/20. Obydwa sklepy są otwarte dla wszystkich, także osób nie zrzeszonych w Kooperatywie. Współpracujemy z ok. 30 lokalnymi gospodarstwami rolnymi i 30 małymi firmami. W stałej ofercie mamy m.in. sezonowe warzywa i owoce, kasze, nabiał, bakalie, kosmetyki, detergenty. Ograniczamy opakowania, sprzedajemy wiele produktów na wagę.
Działanie w kooperatywie traktujemy jako szkołę oddolnej demokracji, dlatego wszystkie procesy wewnętrzne, w tym podejmowanie decyzji opieramy na zasadach demokracji konsensualnej (dochodzenie do wspólnego stanowiska poprzez dyskusję). Charakteryzuje nas płaska, niehierarchiczna struktura. Nie mamy szefów, ani prezesów. Każdy członek i każda członkini Kooperatywy poprzez swoje zaangażowanie decyduje o tym jaki wpływ wywiera na rozwój organizacji. Obecnie Kooperatywa formalnie jest spółdzielnią, która zrzesza ponad 300 osób i prowadzi obydwa nasze sklepy. Działalność edukacyjna i rzecznicza skupia się natomiast w rękach działającego równolegle stowarzyszenia.
Jak działamy?
Kooperatywa “Dobrze” pomyślana jest tak, aby przynosić korzyści zrzeszonym w niej, w zamian za utrzymanie stałego zaangażowania w jej działanie.
Każdy członek/ini Spółdzielni pracuje wolontariacko na rzecz Kooperatywy minimum 3 godziny w miesiącu w ramach tzw. dyżurów. Dzięki temu wszystkie zrzeszone osoby mają możliwość doświadczenia i poznania działania Kooperatywy od środka. Dodatkowo, aby zostać osobą członkowską każda osoba zapisując się do niej wnosi bezzwrotne wpisowe (100zł) oraz wykupuje przynajmniej 1 udział (400zł). Dzięki temu mamy niższe koszty prowadzenia sklepów, a przez to niższe ceny produktów. Członkowie Kooperatywy po odrobieniu dyżuru kupują produkty po preferencyjnych cenach, zbliżonych do producenckich. Osoby niezrzeszone w Kooperatywie korzystają ze standardowych cen Sklepu. Każdy członek/ini może uczestniczyć w podejmowaniu decyzji na regularnych spotkaniach strategicznych.
Istotnym aspektem Kooperatywy “Dobrze” jest działalność edukacyjna i integracyjna.
Historia
Kooperatywa Spożywcza “Dobrze” powstała w lipcu 2013 roku i została założona przez 3 osoby z czego 2 były wcześniej członkiniami Warszawskiej Kooperatywy Spożywczej (WKS). Na początku nasza działalność polegała na organizacji cotygodniowych zakupów, podczas których członkowie Kooperatywy kupowali ekologiczną żywność bezpośrednio od rolników, ogrodników i sadowników z województwa mazowieckiego.
Pierwsze kroki – jeszcze jako grupa nieformalna – stawialiśmy i stawiałyśmy w jednym z domków fińskich, w ramach inicjatywy Otwarty Jazdów. Potem korzystaliśmy z gościnności innych instytucji śródmiejskich (Baru Vega i Feminoteki), cały czas zwiększając skalę działalności i liczbę członków oraz szykując się do otwarcia pierwszego po 1989 oddolnego sklepu spółdzielczego. Po konsultacjach prawnych w Krajowej Radzie Spółdzielczej, Centrum Szpitalna i Centrum Aktywności Lokalnej zdecydowaliśmy się zarejestrować kooperatywę jako stowarzyszenie.
Na początku kwietnia 2014 roku otrzymaliśmy pozytywną decyzję o wpisie do KRS. To otworzyło nam drogę do starania się o lokal i – tym samym – do dalszego rozwijania naszej działalności. Od lipca 2014 Stowarzyszenie wynajmuje z zasobów miejskich lokal na preferencyjnych warunkach. Od sierpnia 2014 prowadzi w nim działalność statutową.
W 2015 roku otrzymaliśmy nagrodę mieszkańców Warszawy za najlepszą inicjatywę pozarządową oraz nagrodę w kategorii projekty interdyscyplinarne w konkursie M. St. Warszawy S3KTOR. Są dla nas wyrazem zaufania i motywacją, aby rozwijać nasze działania.
Idea
Osobom zrzeszonym w Stowarzyszeniu zależy na budowaniu sprawiedliwych i opartych na zaufaniu relacji z rolnikami, którzy do Sklepu dostarczają swoje produkty. Tworzymy społeczność realizującą wspólny cel – dostęp do zdrowej i sezonowej żywności, produkowanej lokalnie, kupowanej bezpośrednio od rodzinnych gospodarstw i małych przedsiębiorstw. Przy tym uczymy się współpracy, tworząc aktywną społeczność Śródmieścia.
Edukujemy i integrujemy
Inicjujemy działania edukacyjne dla szerokiej społeczności, organizujemy warsztaty i możliwości dokształcania się dla naszych członków, tworzymy przestrzeń do integracji, wchodzimy w partnerstwa z instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi, prezentujemy nasze przedsięwzięcie w mediach i promujemy tym samym polską spółdzielczość.
W latach 2014-2015 zorganizowaliśmy ponad 20 wydarzeń, m.in. Ogólnopolski Zjazd Kooperatyw, warsztaty o zdrowym żywieniu dzieci i 4 wizyty w gospodarstwach rolnych naszych dostawców. Łącznie w organizowanych przez nas wydarzeniach wzięło udział ponad pół tysiąca osób.
Budujemy społeczność
Jest to podstawą długofalowego rozwoju Kooperatywy. Organizujmy pikniki, urodziny Sklepu, Mikołajki i inne święta. Poznajemy się przez wspólną pracę – w Sklepie i w grupach roboczych.
Czym Sklepy Kooperatywy różnią się od innych?
- Są wspólną własnością wszystkich członków/iń Kooperatywy, mogą w nich kupować osoby należące do Kooperatywy jak i osoby w niej niezrzeszone.
- Sklepy działają dzięki pracy osób zatrudnionych a także dyżurujących w nich członków/iń Kooperatywy (min. 3h/miesiąc). Członkowie/inie mają specjalne, niższe ceny w zamian za swoje zaangażowanie.
- Wszyscy członkowie/inie mogą decydować o kierunkach rozwoju organizacji podczas Zgromadzeń Walnych.
- Dochód z działalności sklepów przeznaczamy na realizację celów statutowych Kooperatywy (np. na wspieranie wspólnot lokalnych, zrównoważonego rolnictwa i idei spółdzielczości i pensje dla pracowników).
- Wszystkie zatrudnione w Kooperatywie osoby są jej członkami i członkiniami. Stosujemy równość płac bez względu na zajmowane stanowisko.
- Sprzedajemy sezonowe produkty bezpośrednio od zaufanych rolników oraz inne produkty ekologiczne
- Ograniczamy do minimum zużycie opakowań – sprzedajemy żywność na wagę, recyklingujemy śmieci, oddajemy opakowania dostawcom
- Prowadzimy działalność edukacyjną
